IBL
FT3, FT4, rT3, T3, T4, TPO, TSH
Pomiar stężenia tyreotropiny (TSH) w surowicy, glikoproteiny wydzielanej przez przednią część przysadki mózgowej, jest powszechnie uważany za najczulszy dostępny wskaźnik w diagnostyce pierwotnej i wtórnej (przysadkowej) niedoczynności tarczycy.
Wzrost stężenia TSH w surowicy, który jest przede wszystkim odpowiedzialny za syntezę i uwalnianie hormonów tarczycy, jest wczesnym i czułym wskaźnikiem zmniejszenia rezerwy tarczycowej, a w połączeniu z obniżonym stężeniem tyroksyny (T4) jest diagnostyczny dla pierwotnej niedoczynności tarczycy.
Spodziewany wzrost stężenia TSH świadczy o klasycznym systemie ujemnego sprzężenia zwrotnego między przysadką mózgową a tarczycą. Oznacza to, że pierwotna niewydolność tarczycy zmniejsza wydzielanie hormonów tarczycy, co z kolei stymuluje uwalnianie TSH z przysadki mózgowej. Dodatkowo, pomiar TSH jest równie przydatny w różnicowaniu wtórnej i trzeciorzędowej (podwzgórzowej) niedoczynności tarczycy z pierwotną chorobą tarczycy.
Uwalnianie TSH z przysadki jest regulowane przez czynnik uwalniający tyreotropinę (TRH), który jest wydzielany przez podwzgórze, oraz przez bezpośrednie działanie T4 i trójjodotyroniny (T3), hormonów tarczycy, na przysadkę. Podwyższenie poziomu T3 i T4 zmniejsza odpowiedź przysadki na stymulujące działanie TRH. We wtórnej i trzeciorzędowej niedoczynności tarczycy stężenie T4 jest zwykle niskie, a stężenie TSH jest zwykle niskie lub prawidłowe. Przyczyną tego jest albo niedobór TSH w przysadce (wtórna niedoczynność tarczycy), albo niedostateczna stymulacja przysadki przez TRH (trzeciorzędowa niedoczynność tarczycy). Test stymulacji TRH różnicuje te stany. We wtórnej niedoczynności tarczycy odpowiedź TSH na TRH jest stępiona, podczas gdy w trzeciorzędowej niedoczynności tarczycy odpowiedź jest prawidłowa lub opóźniona.
Ponadto, pojawienie się testów immunoenzymometrycznych zapewniło laboratorium wystarczającą czułość, aby umożliwić odróżnienie nadczynności tarczycy od populacji eutyroidalnej i rozszerzyć użyteczność pomiarów TSH. Prezentowana metoda jest testem drugiej generacji, który zapewnia możliwość rozróżnienia nadczynności i niedoczynności tarczycy.